Być jak Ignacy

BYć jak Ignacy VIII edycja 2023/2024

Koło naukowe Odkrywcy świata przystąpiło do kolejnej edycji programu "Być jak Ignacy". Hasłem tegorocznej edycji jest: "Nauka pełna energii". Przyszli naukowcy poznają tematy związane z odnawialnymi i nieodnawialnymi źródłami energii (m.in. paliw kopalnych, biomasy, fotowoltaiki czy energii z sił natury). Od października 2023 do marca 2024 będą zgłębiać wiedzę między innymi poprzez fascynujące eksperymenty. Ponadto uczestnicy nauczą się, jak pracować metodą naukową. Dowiedzą się, jak stawiać trafne pytania badawcze, formułować hipotezy, a następnie je weryfikować. Zajęcia edukacyjne zostały zaprojektowane w sposób angażujący, kreatywny i dostosowany do preferencji uczestników. Część finałowa to przygotowanie pracy konkursowej w postaci filmu na wybrany temat z zajęć. 

Etap pierwszy: maszyna parowa

W czasie niezwykłej, pełnej eksperymentów lekcji, uczniowie zdobyli wiedzę o maszynie parowej (zarys historyczny, zasady działania). Mogli obejrzeć model klasycznej maszyny parowej. Następnie na podstawie przygotowanych materiałów w grupach opracowali test o maszynie parowej. Wykorzystując zasady metody naukowej, zaplanowali i wykonali doświadczenie: Jak schłodzić silnik parowy? Ewaluacją zajęć był quiz wiedzy wieńczący zajęcia, a dotyczył on maszyny parowej

Etap drugi: energia gazowa

Drugi etap to energia gazowa. Uczniowie poznali proces powstania gazu ziemnego, sposoby jego wydobycia oraz zastosowanie. Poznali właściwości dwutlenku węgla. Urozmaiceniem zajęć było wykonanie kolorowego wulkanu chemicznego i zabawa bańkami mydlanymi. Odkrywcy już wiedzą, że tlenek węgla (IV) jest niepalny i ma większą gęstość niż powietrze. Na koniec uczniowie stworzyli geologiczny przekrój złóż gazu ziemnego. Nauka przez zabawę i doświadczenia to doskonały sposób na zdobywanie wiedzy.

Etap trzeci: energia elektryczna

W tym etapie Odkrywcy świata dowiedzieli się, skąd płynie prąd i jak zbudować obwód elektryczny. Na podstawie przeprowadzonych doświadczeń badali co jest przewodnikiem, a co izolatorem. Dużo śmiechu było przy elektryzowaniu ciał. Efekt wow wywołało odchylenie strumienia wody. 

Etap czwarty: ropa naftowa

W tym etapie uczniowie klasy VI A poznali biografię Ignacego Łukasiewicza oraz historię wynalazku lampy naftowej. Powstała piękna gazetka poświęcona patronowi programu. Uczniowie poznali właściwości ropy naftowej, proces jej rozdziału oraz wykonali eksperyment „Podziemna pułapka”. Z ropy naftowej można otrzymać paliwa, mazut do produkcji nawierzchni dróg, tworzywa sztuczne a nawet lekarstwa.

Etap piąty: Odnawialne źródła energii

Ten to zdobycie wiedzy o odnawialnych źródłach energii. Uczniowie poznali wybrane przykłady paliw kopalnianych oraz przykłady odnawialnych źródeł energii. Dzieci porządkowały informacje na podstawie pracy z tekstem oraz poszukiwały alternatywnych źródeł energii, by rozwiązać problem wyspiarzy, którym paliwa kopalniane wyczerpią się w ciągu najbliższego roku. Nie lada wyzwaniem było tworzenie lapbooka dotyczącego odnawialnych i nieodnawialnych źródeł energii. Ewaluacją zajęć był quiz porządkujący dobytą wiedzę związaną z tematem zajęć. Na
potrzeby programu powstał plakat z elementami lapbooka i wykorzystaniem kodów QR .

Etap szósty: energia wiatrowa

Ten etap poświęcony był energii wiatru. Podczas zajęć uczniowie robili doświadczenia z turbiną wiatrową oraz poznali zasadę jej działania. Na podstawie filmu „Elektrownie wiatrowe” wskazali miejsca w Polsce, które mają korzystne lub niekorzystne warunki dla budowania farm wiatrowych. Rozmawiali również o farmie wiatrowej w naszej miejscowości. Określili również zalety oraz wady korzystania z energii wiatru, wypełniając kartę pracy. Całości dopełniło wspólne wykonanie gazetki poświęconej
tematowi szóstego etapu. Miłym akcentem było wykonanie papierowych wiatraczków jako wspomnienie zadania sprzed trzech lat.

Etap siódmy: energia słoneczna

Siódmy etap programu Być jak Ignacy nosił tytuł "Energia słoneczna”. Odkrywcy świata zbierali informacje na temat zalet i wad ogniw fotowoltaicznych. Powstały piękne plakaty reklamujące ogniwa słoneczne. Doświadczenia z panelem słonecznym to skarbnica wiedzy o wykorzystaniu tego źródła energii. W tym etapie odbyły się zajęcia dla uczniów klas pierwszych naszej szkoły o odnawialnych źródłach energii.

Etap ósmy: energia wodna

W tym etapie uczniowie zastanawiali się, jak działają elektrownie wodne. Poznali sposoby na wykorzystanie energii wodnej, zrozumieli działanie turbiny wodnej w elektrowniach wodnych oraz dowiedzieli się, jak wygląda budynek elektrowni wodnej i w jakim miejscu najlepiej go zbudować. Dużo radości sprawiło doświadczenie z turbiną wodną. Wykonując zadania w tym etapie Programu, „Odkrywcy świata” po raz kolejny przekonali się o ogromnej roli wody jako źródła energii.

Etap dziewiąty i dziesiąty

Uczestnicy programu w IX etapie wyruszyli w podróż do wnętrza naszej planety. Uczestnicy projektu zdobyli wiedzę na temat energii geotermalnej i przeprowadzili doświadczenie z wiatraczkiem. X etap programu nosił tytuł ,,Energia z biomasy”. Uczniowie poznali sposoby pozyskiwania energii z zasobów biomasy oraz jej zastosowanie w życiu codziennym. Odkrywcy przeprowadzili doświadczenie z fermentacją kilku produktów spożywczych, w którym obserwowali gromadzące się gazy. Wykonali kartę twórczej transformacji, od skórki banana do lampki. Świetną i smaczną zabawą okazało się tworzenie obrazu z owoców.

Etap jedenasty i dwunasty

W etapie jedenastym uczniowie zajmowali się energią atomową jako źródłem energii. Doświadczenie symulacji reakcji łańcuchowej za pomocą kostek domina było ciekawe i inspirujące. Uczniowie zapoznali się z budową atomu i poznali blaski oraz cienie energii powstałej z rozpadu promieniotwórczego. Ostatni etap to energia przyszłości. Odkrywcy projektowali pojazdy przyszłości. Bardzo oryginalny był projekt pojazdu zasilanego mydlinami.

Tegoroczna edycja przebiega pod hasłem "zostań ambasadorem nauki". Oprócz wybitnych postaci historycznych uczestnicy będą mieli okazję poznać także współczesnych naukowców, którzy chętnie podzielą się z nimi swoją wiedzą i doświadczeniem. Gośćmi programu będą również popularni wśród uczniów influencerzy. Wszyscy goście, zarówno ci ze świata nauki, jak i ci ze świata rozrywki, pojawią się w filmach, przedstawiając naukowe zagadnienia w atrakcyjnej formie.
Etap VIII
Podstawy ekonomii

To już ostatni z ośmiu etapów tegorocznej edycji programu „Być jak Ignacy. Zostań Ambasadorem Nauki”. Podczas zajęć uczniowie poznali historię pieniądza i handlu. Ponadto przyjrzeli się wnikliwym okiem różnym walutom. Potrafią rozpoznać oryginalne banknoty. Ponadto poznali bardzo trudne pojęcia: barter, NFT i technologia blockchain. Znają zasady handlu wymiennego, jakie czynniki wpływają na cenę produktów oraz zasady oszczędzania.
Maj był bardzo pracowity dla obu zespołów. Był to czas pracy nad filmami finałowymi (w obu grupach działo się bardzo dużo)- Odkrywcy świata mieli warsztaty z programowania robota Fotona. Warsztaty przeprowadziła pani Sara Konopnicka. Dwie grupy rywalizowały, kto ciekawiej zaprogramuje swojego robocika. Pomimo dogrywki, rywalizacja zakończyła się patem z lekkim wskazaniem. Mali naukowcy przedstawili kolegom i koleżankom z klas II i III ciekawe doświadczenia.
Urozmaiceniem spotkania była wizyta Marii Curie Skłodowskiej. Grupa ta również w maju spotkała szalonego naukowca, który natchnął ich do eksperymentowania. Realizacja programu Być jak Ignacy to niezwykła przygoda z nauką przez zabawę. Przejście przez wszystkie osiem etapów jest męczące, ale dostarcza dużo satysfakcji z poznawania różnych dziedzin nauki, sprostania trudnym wyzwaniom.
Etap VII

Przedostatni etap programu „Być jak Ignacy – Zostań ambasadorem nauki” nosi tytuł O WZROKU, ŚWIETLE I ZŁUDZENIACH OPTYCZNYCH. Uczniowie poznali budowę oka, dowiedzieli się, czym jest światło i jaki jest mechanizm widzenia.
Zaskoczeniem okazały się informacje dotyczące szczegółów widzenia zwierząt.
Animacja ukazująca obraz widziany przez różne organizmy wzbudziła niemałe
zaciekawienie.
Podczas zajęć można było się dowiedzieć również, iż kolory wcale nie istnieją. To, czy widzimy niebieski, zielony lub fioletowy, zależy od naszego oka i tego, jak przekazany przez nie sygnał zostanie zinterpretowany przez mózg. Oba zespoły pracowały nad iluzjami. Uczniowie poznali różne złudzenia optyczne: iluzje deformujące kształt, wielkość i długość, złudzenia powodowane fizjologią układu wzrokowego, figury dwuznaczne oraz figury niemożliwe. Twórczym zadaniem było wymyślenie własnej iluzji wykorzystującej dowolny przykład. Piękne i kreatywne prace zostaną wykorzystane do tematycznejgazetki.
Etap szósty- komunikacja międzyludzka
Komunikacja międzyludzka to VI etap ogólnopolskiego programu „Być jak Ignacy. Zostań Ambasadorem Nauki”. Uczestnicy programu przekonali się, że poprawna komunikacja jest niezwykle ważna. Jest potrzebna do nawiązania relacji i przekazywania informacji. Oba zespoły poznały zasady właściwego komunikowania się. Poznali również tajemnice mowy ciała oraz cechy dobrego mówcy i słuchacza. Odegrali scenki obrazujące różne oblicza komunikacji i wiedzą, czym jest asertywność. Odkryli różne odmiany języka, w tym język migowy i pismo Braille’a. Podstawy języka migowego poznali dzięki spotkaniu z Panią Emilią Weznerowicz.
Ekspertka wprowadziła młodych naukowców w arkana komunikacji migowej i
przekazała wiele ciekawostek na temat porozumiewania się osób głuchoniemych.
Piąty etap " siły wokół nas"

Podczas zajęć uczniowie przeprowadzili doświadczenie sprawdzające działanie siły
tarcia. Z pojęciem ciśnienia hydrostatycznego uczniowie zmierzyli się, wykonując doświadczenie z wykorzystaniem napełnionej wodą butelki. W butelce wykonane zostały dwa otwory. Zasięg strumienia wody wypływającego przez otwórznajdujący się najbliżej dna butelki okazał się największy, a strumieniawypływa jącego przez najwyższy otwór – najmniejszy. Mnóstwo ekscytacji młodszym uczniom dostarczyło doświadczenie „Balon i przyciąganie”, które zobrazowało uczniom pojęcia ładunków dodatnich i ujemnych. Nadmuchane balony dzieci pocierały o swoje włosy, a następnie zbliżały do rozsypanych ziarenek pieprzu. Ku ogromnemu zdziwieniu, balon przyciągał maleńkie ziarenka pieprzu, ponieważpoprzez tarcie otrzymał ładunek ujemny, a pieprz miał ładunek dodatni. Doświadczenie sprawdzające jak na spadającą kartkę działa opór powietrza. Walka na magnesy, potyczki kto większą stworzy bańkę mydlaną czy rozdzielanie książek to atrakcje tego etapu. Było mnóstwo zabawy, śmiechu oraz poznania nowych wiadomości.
„Kryptologia, szyfry i matematyka w życiu” to temat IV etapu projektu „Być jak
Ignacy. Zostań Ambasadorem Nauki”. W tym etapie uczniowie poznali świat szyfrów oraz postacie trzech wybitnych poznańskich kryptologów: Jerzego Różyckiego, Henryka Zygalskiego oraz Mariana Rejewskiego. Oba koła odwiedziły Escape room, gdzie rozwiązywali zagadki, aby wyjść z zamkniętego pokoju wraz z tajnymi planami. Podczas edukacji informatycznej poznali zasady bezpieczeństwa w sieci. Między innymi jak tworzy się bezpieczne hasła, a następnie w grupach tworzyli je jednocześnie sprawdzając w „kreatorze siły haseł”. Oba zespoły spotkały się z Panem Aleksandrem Bąkiem który uczył je wiązać węzły żeglarskie. Opowieści o żeglarstwie, zasadach bezpieczeństwa dostarczyły wiele emocji.
W grudniu uczniowie naszych dwóch kół naukowych Mali Naukowcy i Odkrywcy
Świata poznawali „ASTRONOMIĘ I UKŁAD SŁONECZNY”. Podczas pierwszych zajęć z tego tematu uczniowie poznali najważniejsze fakty z dorosłego życia oraz osiągnięcia i dzieła Mikołaja Kopernika. Wskazywali na mapie trasę podróży Kopernika, podczas których uczony zdobywał wiedzę i pracował. Podczas quizu utrwalili, w jakich dziedzinach Kopernik zdobywał wiedzę, odwiedzając kolejne kraje. Poznali różnicę między astronomią i astrologią. Na kolejnych zajęciach uczniowie młodsi tworzyli kosmos w słoiku zaś starsi prace plastyczne. Obie grupy poznawały tajemnice układu słonecznego, czym różni się system geocentryczny od heliocentrycznego. Oprócz gazetek tematycznych powstała wystawa obiektów astronomicznych. Wyzwaniem tego etapu było stworzenie filmu o realizacji wybranego zadania.
W drugim etapie młodzi naukowcy poznali postać Stefana Drzewieckiego- wizjonera nauki z XIX wieku, pioniera żeglugi podwodnej i lotnictwa. Był on pomysłodawcą między innymi: dromografu – urządzenia samoczynnie kreślące kurs płynącego statku, okrętu podwodnego o napędzie elektrycznym zasilanym akumulatorami, okrętu podwodnego z pancerzem wodnym, śmigła o łopatkach nastawnych, samolotu z samoczynnym urządzeniem stabilizującym, tunelu aerodynamicznego. Oba koła zajmowały się hydrostatyką, problemem pływania ciał, wypornością ciał.
Etap pierwszy- cząsteczki elementarne i chemia w życiu codziennym

Mali naukowcy zapoznali się z postacią Marii Skłodowskiej Curie. Zbudowali modele atomów i przygotowali tematyczną gazetkę. Poznali strój chemika i zasady bezpiecznej pracy w laboratorium. Wykonali doświadczenie z balonem. Praca koła została udokumentowana zdjęciami i filmami.
Odkrywcy świata

W pierwszym etapie oprócz poznawania budowy atomu, tworzenia modeli, wspólnego eksperymentowania młodzi adepci nauki spotkali się on-line z Muzeum Marii Skłodowskiej Curie w Warszawie. Mogli poznać wiele ciekawostek z życia wielkiej noblistki oraz zwiedzić wirtualnie to jedyne na świecie muzeum.
W roku szkolnym 2021/2022 zadaniem uczestników było rozwiązanie zagadki tajemniczego zniknięcia bohatera programów - Ignacego. By rozwikłać tę tajemnicę,
uczniowie musieli ukończyć zadania z ośmiu etapów tematycznych. Tematyka
zajęć dotyczyła: podróży badawczych, lotnictwa, mózgu, badania przeszłości czy kosmosu. Oprócz postaci historycznych uczniowie poznali również współczesnych naukowców. W szkole działały dwa koła naukowe Odkrywcy świata i Profesorowie nauki.
V edycja programu Być jak Ignacy przebiegała pod hasłem ,,Nauka to przyszłość" . Tematami tegorocznej edycji była energia, ekologia, miasta oraz transport przyszłości, a także nowe technologie. Uczestnicy poznali czterech, wybitnych polskich naukowców: Józefa Rotblata, Władysława Szafera, Ernesta Malinowskiego oraz Stefana Banacha.W szkole działały dwa koła naukowe Agenci Nauki do którego należeli uczniowie klasy VI i Mali odkrywcy - uczniowie klasy III.Oba koła zostały laureatami konkursu. Szkoła otrzymała tytuł Naukowej Szkoły Ignacego.
IV edycja programu edukacyjnego Być jak Ignacy przebiegała pod hasłem: „Odkryj tajemnice nauki” Podczas zajęć uczniowie poznali czterech wybitnych polskich naukowców i wynalazców: Stanisławę Adamowiczową – lekarkę oraz specjalistkę zdrowia publicznego, która zawodowo zajmowała się między innymi tematyką epidemiologii chorób zakaźnych i społecznych, statystyką oraz zagadnieniami urodzeń; Jana Czochralskiego – odkrywcę metody pomiaru szybkości krystalizacji
metali, którą obecnie wykorzystuje się do otrzymywania monokryształów,
służących do produkcji mikroprocesorów w urządzeniach elektronicznych; Mieczysława Bekkera – publicystę i konstruktora, który przewodniczył zespołowi NASA podczas budowania łazika księżycowego. Zaprojektowany przez nich łazik
brał udział w misjach Apollo 15,16 oraz 17; Józefa Hofmanna – pianistę, który od najmłodszych lat grał koncerty na całym świecie oraz wynalazcę, który stworzył lub ulepszył ponad 70 przedmiotów.Koło naukowe Naukowcy 07 zrzeszające uczniów klasy V otrzymało nagrodę specjalną.